Sau 30 năm hình thành và phát triển, thị trường bất động sản (BĐS) Việt Nam đã trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế, góp phần thúc đẩy tăng trưởng và định hình diện mạo đất nước. Trải qua hành trình từ những bước đi sơ khai đến một thị trường trưởng thành, ngành BĐS đã cho thấy sự phát triển vượt bậc cả về quy mô lẫn chất lượng. Tuy nhiên, để hoàn thiện và ổn định hơn, thị trường vẫn cần vượt qua nhiều thách thức hiện hữu.
Hành trình phát triển qua 5 giai đoạn
Thị trường BĐS Việt Nam trong 30 năm qua có thể chia thành 5 giai đoạn chính:
Khởi đầu (trước 2009):
Đây là giai đoạn hình thành với sự hỗ trợ từ hành lang pháp lý của các bộ Luật và môi trường kinh tế vĩ mô thuận lợi. Sau khi gia nhập WTO vào năm 2007, dòng vốn FDI vào BĐS tăng mạnh, từ 8,5 tỷ USD năm 2007 lên 23,6 tỷ USD năm 2008. Hàng loạt doanh nghiệp lớn ra đời, mở đường cho sự phát triển của các dự án quy mô.
Định hình (2009 – 2012):
Giai đoạn này chứng kiến thị trường chịu tác động từ việc tín dụng giảm và lãi suất tăng, dẫn đến tình trạng mất thanh khoản và giá giảm liên tiếp. Lượng hàng tồn kho tăng nhanh, từ 108,4 nghìn tỷ đồng (2009) lên 192,7 nghìn tỷ đồng (2011). Quá trình sàng lọc doanh nghiệp diễn ra khắc nghiệt. Nhiều nền tảng BĐS trực tuyến như Batdongsan.com.vn, Chợ Tốt hay Alo Nhà Đất ra đời nhằm cải thiện tính minh bạch.
Tăng trưởng (2013 – 2019):
Với sự ra đời của ba bộ luật quan trọng (Luật Đất đai, Luật Nhà ở, và Luật Kinh doanh BĐS), thị trường BĐS bước vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ. Các chính sách pháp lý mới giúp cải thiện đáng kể môi trường đầu tư và giao dịch.
Biến động (2020 – 2021):
Đại dịch Covid-19 đã tác động sâu sắc đến mọi ngành nghề, trong đó có BĐS. Mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn, thị trường vẫn ghi nhận sự tăng trưởng nguồn cung và xu hướng cao cấp hóa sản phẩm. Loại hình BĐS hạng sang (giá ≥ 80 triệu đồng/m²) tăng tỷ trọng từ 4% (quý I/2020) lên 10% (quý IV/2021).
Thách thức (2022 – nay):
Từ năm 2022, thị trường gặp khó khăn do biến động vĩ mô và nhiều doanh nghiệp bộc lộ hạn chế về tài chính, pháp lý. Người tiêu dùng ngày càng đòi hỏi cao hơn về uy tín chủ đầu tư và tính minh bạch trong giao dịch.
Người trẻ trước bài toán sở hữu nhà
Năm 2024 ghi nhận sự gia tăng quan tâm đến giá bán và khó khăn trong việc sở hữu BĐS. Theo Global Property Guide, giá BĐS Việt Nam tăng trưởng 59% trong 5 năm qua, cao hơn Mỹ (54%), Úc (49%) và Nhật Bản (41%). Tuy nhiên, lợi suất cho thuê chỉ đạt 4%, thấp hơn các quốc gia khác như Thái Lan hay Malaysia (5 – 7%).
Theo ông Nguyễn Quốc Anh – Phó Tổng Giám đốc Batdongsan.com.vn, giá BĐS bị ảnh hưởng bởi ba yếu tố chính: kinh tế, quản lý, và xã hội. Tăng trưởng GDP bình quân đầu người cao (34,8%) cùng tỷ lệ tích lũy tài sản trong GDP lớn (32,8%) góp phần củng cố nhu cầu mua nhà. Trong khi đó, chính sách thuế BĐS của Việt Nam hiện tại còn thấp, tạo ra cơ hội nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức quản lý.
Dân số đông và tốc độ đô thị hóa cao tiếp tục thúc đẩy nhu cầu nhà ở, nhưng người trẻ vẫn gặp khó khăn trong việc sở hữu nhà. Năm 2024, một cá nhân cần 25,8 năm thu nhập để mua một căn hộ chung cư, so với 22,7 năm vào năm 2014. Dù thu nhập và lãi suất giảm, giá nhà tăng nhanh vẫn là trở ngại lớn.
Kỳ vọng và định hướng tương lai
Thị trường BĐS Việt Nam đang trong giai đoạn trưởng thành nhưng vẫn cần cải thiện để vượt qua thách thức. Để đáp ứng kỳ vọng người tiêu dùng và duy trì sự phát triển bền vững, cần có các chính sách quản lý hiệu quả hơn, phát triển các sản phẩm phù hợp với nhu cầu thực tiễn, và tăng cường tính minh bạch.
Bất động sản không chỉ là tài sản, mà còn là biểu tượng của sự an cư, kỳ vọng xã hội và niềm tin về một tương lai vững bền.
Nguồn: baoxaydung.com.vn
