Vật liệu xây dựng, đặc biệt là cát san lấp, đang trở thành bài toán nan giải đối với Đồng Nai khi tỉnh này triển khai cùng lúc 6 công trình trọng điểm, đồng thời cung cấp vật liệu cho các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long. Trước thực trạng nguồn cung không đáp ứng đủ nhu cầu, Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đã vào cuộc, yêu cầu tỉnh phối hợp với các bên liên quan nhằm tìm ra giải pháp hiệu quả và bền vững.
Áp lực từ nhu cầu lớn và nguồn cung hạn chế
Tại buổi làm việc ngày 7/2 với Bộ TN&MT, ông Võ Tấn Đức, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, cho biết tổng nhu cầu vật liệu xây dựng của tỉnh đang ở mức rất cao. Cụ thể, Đồng Nai cần hơn 37 triệu m³ đá xây dựng, hơn 27 triệu m³ đất đắp và cát xây dựng cho các dự án hạ tầng. Tuy nhiên, qua rà soát, tỉnh chỉ đảm bảo nguồn cung đá xây dựng, trong khi cát xây dựng và đất san lấp vẫn thiếu hụt đáng kể, gây khó khăn trong tiến độ thi công.
Vấn đề không chỉ nằm ở trữ lượng tài nguyên mà còn ở thủ tục hành chính trong cấp phép khai thác khoáng sản. Những khó khăn nổi bật bao gồm:
- Thủ tục gia hạn, điều chỉnh giấy phép khai thác phức tạp
- Vướng mắc trong việc cấp phép tại các khu vực không đấu giá
- Các vấn đề liên quan đến thủ tục đất đai
Doanh nghiệp khai thác khoáng sản gặp khó
Không chỉ chính quyền, các doanh nghiệp khai thác khoáng sản tại Đồng Nai cũng đang đối mặt với nhiều trở ngại trong hoạt động cung ứng vật liệu. Đại diện các chủ mỏ cho biết thủ tục thuê đất kéo dài khiến họ khó mở rộng khai thác, trong khi nhu cầu thị trường thay đổi nhanh chóng. Hơn nữa, doanh nghiệp chưa có cơ chế rõ ràng để kết nối với các nhà thầu, dẫn đến sự chênh lệch giữa cung và cầu.
Giải pháp: Nhà nước điều phối, doanh nghiệp chủ động
Trước tình hình này, Bộ trưởng Bộ TN&MT Đỗ Đức Duy nhấn mạnh rằng vai trò điều tiết của Nhà nước là hết sức quan trọng. Đồng Nai cần phối hợp chặt chẽ với Sở TN&MT, các sở ngành, chủ đầu tư và doanh nghiệp khoáng sản để có phương án phân bổ nguồn lực hợp lý.
Bộ trưởng đề xuất các giải pháp cụ thể:
- Thiết lập tổ điều phối do Nhà nước chủ đạo – Đây sẽ là cơ quan trung gian giữa doanh nghiệp khai thác khoáng sản và các nhà thầu, giúp kết nối, phân luồng và điều tiết nguồn cung. Mô hình này đã được Bình Dương áp dụng hiệu quả.
- Rút ngắn thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho doanh nghiệp thông qua cơ chế xử lý linh hoạt, nhanh chóng.
- Làm việc trực tiếp với chủ đầu tư và doanh nghiệp khai thác để thống nhất nhu cầu thực tế, tránh tình trạng mất cân đối giữa sản xuất và sử dụng.
- Đảm bảo sự minh bạch trong điều tiết nguồn lực, trong đó doanh nghiệp khai thác sẽ cung cấp vật liệu theo định hướng của tỉnh, nhưng giá cả vẫn do thị trường quyết định.
Bộ trưởng Đỗ Đức Duy nhấn mạnh: “Nhà nước không làm thay doanh nghiệp, nhưng phải đóng vai trò nhạc trưởng, điều tiết hợp lý để cung cầu gặp nhau. Chúng ta không để tình trạng dự án thì thiếu vật liệu, trong khi mỏ thì chưa khai thác được.”
Hướng đi bền vững cho Đồng Nai
Với vai trò là trung tâm phát triển công nghiệp và hạ tầng của khu vực Đông Nam Bộ, Đồng Nai không chỉ cần giải pháp cấp bách trước mắt mà còn phải tính đến chiến lược dài hạn để đảm bảo nguồn vật liệu xây dựng ổn định. Việc quy hoạch khai thác hợp lý, tăng cường sử dụng vật liệu thay thế và thúc đẩy tái chế cũng là hướng đi quan trọng giúp tỉnh chủ động hơn trong tương lai.
Bài toán vật liệu xây dựng của Đồng Nai không chỉ là câu chuyện riêng của tỉnh mà còn có tác động lan tỏa đến các khu vực lân cận. Vì vậy, giải pháp không thể là một chiều mà cần sự phối hợp đồng bộ giữa Chính phủ – Chính quyền địa phương – Doanh nghiệp – Nhà thầu, hướng đến một thị trường vật liệu xây dựng ổn định, minh bạch và hiệu quả hơn.
Nguồn: vov.vn
