Sổ đỏ bị mất không nguy hiểm vì giấy chứng nhận bị mất nhưng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở vẫn còn. Người dân có quyền được cấp lại giấy chứng nhận khi bị mất.
Giấy Chứng Nhận Quyền Sử Dụng Đất và Quy Trình Cấp Lại Sổ Đỏ
Sổ đỏ, một thuật ngữ quen thuộc trong đời sống hàng ngày, được người dân sử dụng để chỉ Giấy Chứng Nhận Quyền Sử Dụng Đất. Đây là một loại giấy tờ pháp lý quan trọng, không chỉ xác nhận quyền sử dụng đất mà còn bao gồm quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Trong trường hợp mất sổ đỏ, nhiều người thường lo lắng về khả năng mất quyền sở hữu tài sản liên quan. Tuy nhiên, theo quy định tại Điều 105 của Bộ luật Dân sự năm 2014, tài sản được hiểu là vật, tiền, giấy tờ có giá trị và quyền tài sản. Điều 115 cũng làm rõ rằng quyền tài sản bao gồm quyền tài sản đối với đối tượng sở hữu trí tuệ, quyền sử dụng đất và các quyền tài sản khác.
Theo Khoản 21, Điều 3 của Luật Đất đai năm 2024, Giấy Chứng Nhận Quyền Sử Dụng Đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất được xem là chứng thư pháp lý, do Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản hợp pháp của cá nhân hoặc tổ chức. Những tài sản như nhà ở và các công trình xây dựng gắn liền với đất đều được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Như vậy, giấy chứng nhận không phải là tài sản mà chỉ là văn bản ghi nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản. Việc mất sổ đỏ thực chất chỉ đồng nghĩa với việc mất giấy tờ ghi nhận quyền tài sản chứ không làm mất đi tài sản đó.
Quy Trình Cấp Lại Sổ Đỏ
Khi bị mất giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, người sử dụng đất và chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất có quyền đề nghị cấp lại theo quy định tại Điều 39 Nghị định 101/2024. Quy trình cấp lại sổ đỏ bị mất được thực hiện qua các bước sau:
Bước 1: Đăng Ký Biến Động Đất Đai
Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất cần nộp đơn đăng ký biến động đất đai theo Mẫu số 11/ĐK đến cơ quan tiếp nhận hồ sơ, bao gồm Bộ phận một cửa hoặc Văn phòng/Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai.
Bước 2: Xử Lý Đơn Đề Nghị
Văn phòng đăng ký đất đai sẽ kiểm tra thông tin về giấy chứng nhận đã cấp trong hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai. Nếu phát hiện rằng thửa đất hoặc tài sản đã chuyển quyền sử dụng hoặc đang thế chấp, họ sẽ thông báo và trả lại hồ sơ cho người sử dụng đất. Ngược lại, nếu không có vấn đề gì, văn phòng sẽ chuyển thông tin đến Ủy ban Nhân dân cấp xã và tiến hành đăng tin 3 lần trên các phương tiện thông tin đại chúng trong 15 ngày về việc mất giấy chứng nhận. Chi phí đăng tin do người sử dụng đất chi trả.
Bước 3: Niêm Yết Thông Tin Tại Cấp Xã
Ủy ban Nhân dân cấp xã sẽ niêm yết công khai thông tin về việc mất giấy chứng nhận tại trụ sở và các điểm dân cư trong 15 ngày, đồng thời tiếp nhận phản hồi từ cộng đồng trong thời gian này. Sau khi hết thời gian niêm yết, UBND cấp xã sẽ lập biên bản kết thúc niêm yết và gửi đến văn phòng đăng ký đất đai.
Bước 4: Cấp Lại Giấy Chứng Nhận
Sau khi hoàn tất các thủ tục trên, Văn phòng đăng ký đất đai sẽ tiến hành hủy giấy chứng nhận đã cấp trước đó, cập nhật và chỉnh lý hồ sơ địa chính cũng như cơ sở dữ liệu đất đai. Cuối cùng, họ sẽ cấp lại giấy chứng nhận cho người có quyền sử dụng đất.
Trong trường hợp trang bổ sung của giấy chứng nhận bị mất trước ngày Nghị định 101/2024 có hiệu lực, người sử dụng đất cần nộp đơn đăng ký biến động đất đai cùng với bản gốc của giấy chứng nhận đã cấp. Văn phòng sẽ kiểm tra thông tin trong hồ sơ địa chính và thực hiện cấp lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất với các thông tin được cập nhật.
Tóm lại, việc mất sổ đỏ không đồng nghĩa với việc mất quyền sở hữu tài sản, mà chỉ là sự mất mát về giấy tờ. Việc hiểu rõ quy trình cấp lại giấy chứng nhận sẽ giúp người dân nhanh chóng khôi phục quyền lợi hợp pháp của mình.
