Mới đây, Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Hải (THACO) đã chính thức gửi văn bản đến Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, đề xuất được tham gia đầu tư Dự án Đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam với quy mô lớn chưa từng có tại Việt Nam.
Tổng vốn đầu tư hơn 61 tỷ USD, chia làm 2 giai đoạn
Theo đề xuất, THACO mong muốn đầu tư tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam với tổng mức đầu tư khoảng 1.562.000 tỷ đồng (tương đương 61,35 tỷ USD). Dự án sẽ được chia thành 2 giai đoạn:
- Giai đoạn 1 (5 năm): Xây dựng hai đoạn ưu tiên là TP.HCM – Nha Trang và Hà Nội – Hà Tĩnh, nơi có nhu cầu vận tải hành khách và hàng hóa cao.
- Giai đoạn 2 (2 năm tiếp theo): Hoàn thiện đoạn Hà Tĩnh – Nha Trang, do địa hình phức tạp cần nghiên cứu kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả đầu tư.
THACO khẳng định có thể hoàn thành toàn tuyến trong 7 năm nếu được chấp thuận.
Cơ cấu vốn rõ ràng, cam kết mạnh mẽ
- 20% vốn đầu tư (~12,27 tỷ USD) là từ vốn tự có, bao gồm vốn chủ sở hữu và huy động hợp pháp qua phát hành cổ phần.
- 80% còn lại (~49,08 tỷ USD) là vốn vay từ tổ chức tín dụng trong và ngoài nước, có bảo lãnh của Chính phủ và hỗ trợ lãi vay trong 30 năm.
Ứng dụng công nghệ tiên tiến, hướng tới ngành công nghiệp đường sắt quốc gia
THACO cam kết áp dụng công nghệ đường sắt điện khí hóa hiện đại, đạt tiêu chuẩn quốc tế. Đặc biệt, tập đoàn sẽ hợp tác với các đối tác hàng đầu đến từ châu Âu (Đức, Pháp) và châu Á (Nhật Bản, Hàn Quốc) để chuyển giao công nghệ và đào tạo nhân lực trong nước.
Ngoài ra, THACO định hướng dự án sẽ góp phần hình thành ngành công nghiệp đường sắt nội địa, thúc đẩy các ngành công nghiệp nền tảng như luyện kim, cơ khí chính xác, công nghiệp hỗ trợ, công nghiệp số.
Phát triển đô thị theo mô hình TOD
THACO đề xuất được ưu tiên giao quỹ đất phát triển đô thị quanh các nhà ga theo mô hình TOD (Transit-Oriented Development), kết hợp hệ thống thương mại, y tế, giáo dục do thành viên THISO phụ trách.
Cam kết làm chủ chuỗi giá trị – từ đầu tư đến vận hành
Các công ty thành viên của THACO sẽ đảm nhiệm toàn bộ chuỗi giá trị dự án:
- THACO INDUSTRIES: Nghiên cứu, sản xuất đầu máy, toa xe, linh kiện.
- THADICO – Đại Quang Minh: Phát triển hạ tầng và quản lý vận hành.
- THISO: Xây dựng hệ sinh thái xã hội quanh ga theo mô hình TOD.
Thời gian khai thác 70 năm, kiến nghị nhiều ưu đãi đầu tư
THACO kiến nghị thời gian hoạt động dự án là 70 năm, đồng thời đề xuất giá vé do nhà đầu tư xây dựng, Nhà nước phê duyệt trên cơ sở đảm bảo hiệu quả tài chính.
Tập đoàn cũng đề nghị hưởng các chính sách ưu đãi theo Nghị quyết 172/2024/QH15 và Luật Đường sắt 2017, bao gồm:
- Nhà nước thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư riêng biệt;
- Miễn thuế nhập khẩu máy móc, thiết bị chưa sản xuất trong nước;
- Hưởng ưu đãi đầu tư cao nhất theo quy định.
Kết luận: Đề xuất đầu tư đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam của THACO là một bước tiến lớn, thể hiện khát vọng làm chủ công nghệ, xây dựng hạ tầng chiến lược quốc gia và thúc đẩy phát triển công nghiệp nội địa. Nếu được chấp thuận, đây sẽ là dự án hạ tầng mang tính biểu tượng, thay đổi diện mạo giao thông Việt Nam trong những thập kỷ tới.
