Việc đầu cơ đất đai, đặc biệt là tại các phiên đấu giá đất ở Hà Nội trong thời gian qua, đã tạo ra một tình trạng “hỗn loạn” trên thị trường bất động sản. Các chuyên gia cho rằng hiện tượng này không chỉ làm giá đất tăng vọt mà còn khiến giấc mơ an cư của người dân trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.

Năm 2024, thị trường đấu giá đất tại Hà Nội đã trở thành tâm điểm chú ý với hàng loạt phiên đấu giá với mức giá trúng cao ngất ngưởng. Điển hình là phiên đấu giá vào ngày 10/8 tại huyện Thanh Oai, khi 68 lô đất được mang ra đấu giá và thu hút gần 4.600 hồ sơ tham gia. Mức giá trúng cao nhất lên tới hơn 100 triệu đồng/m2, gấp 8 lần giá khởi điểm. Tuy nhiên, 80% các lô đất trong phiên này đều bị bỏ cọc, bao gồm một lô đất giá 100 triệu đồng/m2.
Ngay sau đó, vào ngày 19/8, huyện Hoài Đức tổ chức đấu giá 19 lô đất với mức giá khởi điểm 7,3 triệu đồng/m2, nhưng cuối cùng, mức giá cao nhất lên tới 133,3 triệu đồng/m2, gấp hơn 18 lần so với giá khởi điểm. Đặc biệt, phiên đấu giá tại huyện Sóc Sơn đã tạo nên một làn sóng ồn ào khi mức giá trúng lên tới 30 tỷ đồng/m2, gấp 12.000 lần giá khởi điểm. Các cơ quan chức năng đã vào cuộc và bắt giữ năm đối tượng liên quan đến việc tham gia đấu giá với mức giá bất thường này.
Theo ông Phạm Đức Toản, chuyên gia bất động sản, các phiên đấu giá đất tại Hà Nội trong năm qua đã bị thao túng bởi những đội nhóm đầu cơ, những người không có nhu cầu thực sự mà tham gia đấu giá để kiếm lợi nhuận qua việc “lướt sóng” đất. Họ tham gia đấu giá không phải để xây dựng hay đầu tư mà chỉ mong bán lại đất ngay khi trúng, coi đó như một hình thức đánh bạc. Điều này khiến giá đất tại khu vực ngày càng bị đẩy lên cao, làm cho người dân không còn khả năng mua đất để ở.

Một vấn đề nghiêm trọng hơn là tình trạng đầu cơ đất khiến các nhà đầu tư thực hiện dự án lớn cũng gặp khó khăn. Khi giá đất bị đẩy lên quá cao sau mỗi phiên đấu giá, các nhà đầu tư khó có thể tìm ra phương án sinh lời hợp lý, dẫn đến việc không dám đầu tư. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển kinh tế và an sinh xã hội của các địa phương.
Giải quyết vấn đề này, ông Ngô Gia Cường, Giám đốc Công ty TNHH Thẩm định giá và Giám định Việt Nam (VAI), chỉ ra rằng nguyên nhân chính là giá khởi điểm quá thấp, khiến tiền đặt trước rất ít. Trước đây, giá khởi điểm được xác định thông qua việc thuê tư vấn xác định giá thị trường, nhưng từ năm 2023, quy trình này đã có sự thay đổi, dẫn đến sự thiếu ổn định trong việc xác định giá đất.
Mới đây, UBND TP Hà Nội đã ban hành bảng giá đất mới có hiệu lực từ ngày 20/12/2024, với mức giá cao gấp 2-6 lần so với bảng giá trước đó. Ông Nguyễn Văn Đính, Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA), cho rằng bảng giá mới này sẽ giúp điều chỉnh giá đất sát với thị trường, đồng thời làm giảm tình trạng đầu cơ. Một số huyện ven Hà Nội đã tạm dừng đấu giá đất để điều chỉnh lại giá khởi điểm và tiền đặt trước theo bảng giá mới.
Bảng giá đất mới sẽ giúp tăng giá khởi điểm và tiền đặt trước tại các phiên đấu giá, hạn chế được sự tham gia của các đội nhóm đầu cơ, vì họ sẽ phải chịu mức cọc lớn hơn. Tuy nhiên, theo ông Đính, để hoàn toàn ngăn chặn tình trạng lũng đoạn thị trường bởi các nhóm đầu cơ, cần có các biện pháp chặt chẽ hơn nữa như yêu cầu các cá nhân tham gia đấu giá phải chứng minh năng lực tài chính và cam kết sử dụng đất đúng mục đích. Bên cạnh đó, cần có quy định về thời gian chuyển nhượng sau khi trúng đấu giá để tránh tình trạng bán chênh giá ngay.
Dự báo về phân khúc đất đấu giá trong năm 2025, ông Đính cho rằng đất nền vẫn sẽ là lựa chọn ưu tiên của người mua, vì đây là hình thức tích lũy tài sản được nhiều người Việt Nam ưa chuộng. Tuy nhiên, các phiên đấu giá sẽ có sự điều chỉnh, không còn tình trạng “ngáo giá” như trước đây. Những phiên đấu giá sẽ thực tế hơn và tránh được tình trạng đầu cơ lướt sóng.
Với những biện pháp điều chỉnh và sự quản lý chặt chẽ hơn từ các cơ quan chức năng, thị trường đấu giá đất tại Hà Nội trong năm 2025 hy vọng sẽ trở lại trạng thái ổn định, giúp người dân dễ dàng tiếp cận đất đai và các nhà đầu tư thực hiện dự án bền vững.
Nguồn: dantri.com.vn