Thanh tra TP.HCM vừa công bố kết luận thanh tra liên quan đến công tác quản lý quy hoạch đô thị, đầu tư xây dựng và mời gọi đầu tư tại Khu đô thị mới Nam Thành phố. Theo đó, hàng loạt sai phạm nghiêm trọng đã được chỉ ra, từ bất cập trong quy hoạch, sự thiếu minh bạch trong giao đất đến tình trạng xây dựng trái phép.
Quy hoạch nhiều bất cập, điều chỉnh manh mún
Cuộc thanh tra kéo dài từ năm 2015 đến 2022 cho thấy quy hoạch của Khu đô thị mới Nam Thành phố tồn tại nhiều vấn đề lớn. Cụ thể, các đồ án quy hoạch không có sự thống nhất, nội dung phê duyệt không đầy đủ, thiếu cơ sở đối chiếu sự phù hợp giữa các loại đồ án.
Một vấn đề đáng báo động là việc điều chỉnh quy hoạch cục bộ liên tục trong các khu chức năng, khiến khu đô thị trở nên manh mún, thiếu đồng bộ. Hậu quả là không đủ quỹ đất do Nhà nước quản lý, hạ tầng kỹ thuật và xã hội không được đảm bảo, dẫn đến tình trạng xây dựng, sử dụng đất sai quy hoạch. Đặc biệt, nhiều khu vực ven kênh rạch, công viên cây xanh bị lấn chiếm một cách nghiêm trọng.
Trong tổng số 97 dự án được giao đất tại Khu đô thị mới Nam Thành phố, chỉ có 4 dự án hoàn thành đưa vào sử dụng, chiếm tỷ lệ rất thấp 0,04%. Một trong những nguyên nhân chính là công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng kéo dài từ năm 2000 đến nay, khiến nhiều dự án rơi vào tình trạng “đắp chiếu”, làm ảnh hưởng đến sự phát triển chung của toàn khu đô thị.
Ban Quản lý Khu Nam còn để xảy ra tình trạng xây dựng đường nội bộ giáp với rạch hiện hữu (từ lô M9 đến lô S15), tạo điều kiện cho nhiều hộ dân lấn chiếm, xây dựng công trình nhà ở trái phép ven sông. Điển hình là công trình Trường Quốc tế Nam Sài Gòn, với hai khối nhà A3 và A6 có tổng diện tích xây dựng không phép lên tới gần 10.000 m².
Không chỉ vậy, Ban Quản lý Khu Nam cũng không giám sát chặt chẽ việc thực hiện quy hoạch. Một ví dụ điển hình là Công ty Phú Mỹ Hưng không đầu tư xây dựng công viên cây xanh tại lô CR8 theo quy hoạch đã được duyệt, nhưng cơ quan quản lý lại không có biện pháp xử lý.
Quản lý đất đai và mời gọi đầu tư có dấu hiệu sai phạm
Ngoài những sai phạm về quy hoạch, công tác quản lý đất đai tại Khu đô thị mới Nam Thành phố cũng bộc lộ nhiều thiếu sót. Năm 2013, Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất với diện tích 2ha cho Công ty Phú Mỹ Hưng mà không đúng nguồn gốc đất.
Theo quy định, khu đất này thuộc tổng diện tích 7,8ha nằm trong quỹ đất công cộng 150ha, do Công ty liên doanh Phú Mỹ Hưng thuê để xây dựng Trường Quốc tế Nam Sài Gòn. Tuy nhiên, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã không phản ánh đúng nguồn gốc, đồng thời từ năm 2008 đến nay, phần đất công 2ha này vẫn chưa được cơ quan thuế xác định và thu tiền thuê đất theo quy định. Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách về việc tính toán, truy thu nộp ngân sách.
Trách nhiệm cũng thuộc về Sở Xây dựng TP.HCM, khi cơ quan này chưa có những biện pháp kiểm tra, xử lý quyết liệt đối với các công trình xây dựng sai phép và không phép. Điển hình là vụ xây dựng không phép khối nhà A3 và A6 của Trường Quốc tế Nam Sài Gòn, nhưng không có động thái can thiệp kịp thời.
Cần chấn chỉnh và xử lý trách nhiệm
Những sai phạm nghiêm trọng tại Khu đô thị mới Nam Thành phố cho thấy công tác quản lý quy hoạch, đầu tư xây dựng và sử dụng đất còn nhiều lỗ hổng, làm ảnh hưởng không nhỏ đến bộ mặt đô thị cũng như sự phát triển bền vững của khu vực.
Việc điều chỉnh quy hoạch tùy tiện, giao đất không đúng quy định, buông lỏng quản lý xây dựng đã dẫn đến tình trạng phát triển manh mún, thiếu đồng bộ, gây thất thoát tài nguyên đất đai và ngân sách Nhà nước. Đây là bài học lớn đối với công tác quy hoạch và quản lý đô thị, đòi hỏi các cơ quan chức năng phải có biện pháp chấn chỉnh kịp thời, đồng thời xử lý trách nhiệm cá nhân và tổ chức có liên quan để đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong quản lý đô thị.
Nguồn: vov.vn
